Częstochowa Online
  • Home
  • Rozkłady jazdy MPK
  • Telefony
    • Banki w Częstochowie
    • Bankomaty w Częstochowie
    • Kursy językowe
    • Sądy Kancelarie adwokackie
    • Adwokaci Częstochowa
  • Darmowe książki pdf
    • Promocje książek
    • Kursy programowania
  • Dzieci
  • Kultura
    • Kina
    • Galerie sztuki
    • Kursy Częstochowa
  • Turystyka
    • Biura podróży
    • Zabytki
  • Kontakt
    • Polityka prywatności

Historia Jasnej Góry w Częstochowie i Cudownego Obrazu

by biuro 26 kwietnia 2022
Początki istnienia klasztoru sięgają dnia 22 czerwca 1382, kiedy to do Polski zostali sprowadzeni paulini z macierzystego klasztoru św. Wawrzyńca pod Budą na Węgrzech przez księcia Władysława Opolczyka i osadzeni mocą dekretu z 9 sierpnia tegoż roku na wzgórzu w pobliżu wsi Stara Częstochowa, którego proboszczem był Henryk Biel herbu Ostoja z Błeszna. Oddany im został wówczas drewniany kościół parafialny pw. Najświętszej Panny Maryi Dziewicy i Rodzicielki. Parafię przeniesiono natomiast do filialnego kościoła św. Zygmunta w Częstochowie. Jak wynika to z najnowszych badań, na wzgórzu jasnogórskim obok kościoła drewnianego wznosiła się murowana strażnica. W niej to – być może po zaadaptowaniu – zamieszkało początkowo pierwszych około 16 zakonników węgierskich. Ich pieczy w dwa lata po erekcji klasztoru powierzył książę opolski Władysław przywieziony z ziemi halickiej obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, zwany odtąd Obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, który według legendy namalował św. Łukasz Ewangelista na desce stołu w Jerozolimie. Obraz wkrótce zasłynął łaskami i cudami. W rzeczywistości obraz powstał w XIV wieku i jest dziełem nieznanego artysty włoskiego. On też namalował szramy na policzku Matki Boskiej, co wykazały wykonane w XX wieku szczegółowe badania obrazu. Paulini, uposażeni najpierw dziesięcinami przez fundatora, w kilka lat później 24 lutego 1393, gdy książę Władysław utracił swe posiadłości śląskie i małopolskie, ponowne nadania, bardziej korzystne otrzymali od króla Władysława Jagiełły. Na skutek napływających darów podjęto wówczas realizację zespołu gotyckich zabudowań kościelno-klasztornych. W latach 1425–1429 wzniesiono jednonawową świątynię murowaną, zastępując nią kościół drewniany. Ponadto do stojącej kaplicy Matki Bożej, dostawiono od zachodu czworoboczny klasztor z wewnętrznym krużgankiem.14 kwietnia 1430 klasztor został splądrowany przez bandę rycerzy, rozbójników (Polaków, Ślązaków, Czechów i Morawian, wśród których był m.in. starosta sanocki Jan Kuropatwa), którzy przy tej okazji sprofanowali i zniszczyli cudowny obraz. Obraz został wówczas wyrwany z ołtarza, ciśnięty na ziemię, okradziony z kosztowności i pocięty szablami. Po renowacji w Krakowie i ozdobieniu tła srebrnymi blachami obraz został uroczyście przeniesiony na Jasną Górę w 1434. Ponowny wzrost ruchu pielgrzymkowego wymusił trwającą do 1644 rozbudowę gotyckiej kaplicy Matki Bożej o trójnawowy korpus. Budowa fortyfikacji trwała 28 lat, z przerwami od roku 1620.Szczególne znaczenia dla Polaków miejsce to nabrało podczas potopu szwedzkiego w 1655 oraz 1 kwietnia 1656, gdy król Jan II Kazimierz Waza złożył śluby lwowskie. 16 marca 1657 przybył on na Jasną Górę i tam modlił się o uratowanie Rzeczypospolitej przed wojskami szwedzkimi. Śluby lwowskie powtórzone zostały 26 sierpnia 1956 w Jasnogórskich Ślubach Narodu, napisanych przez prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego 16 maja 1956.
Klasztor na Jasnej Górze został założony w 1382 roku, przez księcia Władysława Opolczyka, który sprowadził z Węgier zakon paulinów. Osadził ich w pobliżu Częstochowy, na wzgórzu o wysokości prawie 300 m n. p. m., któremu paulini nadali nazwę Jasna Góra, nawiązującą do ich macierzystego klasztoru na Węgrzech.

Oblężenie podczas potopu szwedzkiego w 1655

W ciągu niespełna 200 lat istnienia Fortecy wielokrotnie pod jej murami stawał nieprzyjaciel, jednak główne rozstrzygnięcia najczęściej zapadały na polach kluczowych bitew. Stąd też działania militarne pod murami częstochowskiego Sanktuarium miały najczęściej znaczenie drugorzędne.

W czasie potopu szwedzkiego wojska nieprzyjaciela podjęły próbę opanowania klasztoru i sanktuarium pod dowództwem gen. Burcharda Muellera o liczebności około 4000 żołnierzy oraz artylerią w postaci 36 dział[12]. Po stronie obrońców twierdzy dowodzonej przez przeora o. Augustyna Kordeckiego OSPPE znajdowało się około 160 żołnierzy załogi, niespełna 100 zakonników oraz kilka osób spośród szlachty. 8 listopada 1655 Szwedzi zażądali poddania klasztoru, lecz po odmowie zakonników wycofali się następnego dnia do Wielunia. Ponowne niewpuszczenie ich do jasnogórskiej twierdzy było przyczyną rozpoczęcia oblężenia, trwającego od 18 listopada 1655 do nocy z 26 na 27 grudnia. Pod koniec listopada Szwedzi otrzymali posiłki w postaci dodatkowych 600 ludzi i 3 armat. Jednak o. Kordecki odrzucił ponowne żądanie kapitulacji po informacjach o niezadowoleniu wojsk polskich w służbie szwedzkiej. Twierdza znajdowała się pod ostrzałem, lecz szwedzkie wojska dopiero 10 grudnia sprowadziły artylerię oblężniczą, która mogła się przyczynić do zdobycia klasztoru. W dniu 24 grudnia o. Kordecki odrzucił kolejne żądanie poddania twierdzy. 27 grudnia Szwedzi zaprzestali oblężenia, jednakże próbowali później jeszcze czterokrotnie zdobyć klasztor. Wcześniej 17 listopada 1655 prowincjał o. Teofil Bronowski OSPPE wywiózł z Jasnej Góry cudowny obraz na Śląsk, aby nie narażać go na ewentualną profanację czy grabież. Obraz przechowywano w paulińskim klasztorze w Mochowie.

Obrona Jasnej Góry przede wszystkim była triumfem w wymiarze religijno-symbolicznym. Oblężenie to nie było punktem zwrotnym w przebiegu potopu szwedzkiego. Warto dodać, że z Wielkopolski wyruszyła wyprawa na pomoc Częstochowie pod wodzą starosty babimojskiego Krzysztofa Żegockiego, która dotarła na miejsce już po odejściu Szwedów.

Bitwa podczas rokoszu Lubomirskiego w 1665

W sierpniu 1665 pod murami Jasnej Góry miała miejsce bitwa wojsk króla Jana Kazimierza z rokoszanami Jerzego Lubomirskiego (starosty olsztyńskiego), która okazała się zwycięska dla wojsk rokoszan. Paulini z Jasnej Góry w czasie tej bitwy zamknęli bramy, aby uniknąć angażowania się w konflikt zbrojny między dwoma dobrodziejami klasztoru.

Oblężenia podczas II najazdu szwedzkiego 1702-1709

Następnie podczas III wojny północnej, Szwedzi trzykrotnie oblegali jeszcze Jasną Górę, kiedy komendantem twierdzy był przeor klasztoru o. Euzebiusz Najman OSPPE. Groźbami i szantażem usiłowali wymusić okup na paulińskich zakonnikach. Początkowo próbował tego dokonać gen. Nils Carlsson Guldenstiern, który wraz z 10-tysięczną armią stał pod murami Sanktuarium od połowy do końca sierpnia 1702. Okupu jednak nie zdołał wymusić, a spowodowane postojem pod Częstochową opóźnienie w marszu wojsk skomplikowało w tymże roku losy podboju Polski.

Niepowodzeniem też zakończyły się próby wymuszenia kontrybucji przez innych szwedzkich generałów: Karola Gustawa Rehnskölda, który od 5 do 14 lutego 1704 przebywał w Częstochowie wraz z 9-tysięczną armią oraz gen. Nilsa Stromberga, który w kwietniu 1705 za doznane niepowodzenie, a więc odmowę zapłacenia kontrybucji przez Klasztor, zemścił się podpalając leżącą nieopodal klasztoru wieś Częstochówkę. Pożar, jaki wówczas wybuchł, zagroził poważnie Klasztorowi, który od niechybnej katastrofy uratowała nagła zmiana kierunku wiatru, zapobiegając dalszemu rozprzestrzenianiu się ognia.

Obrona Jasnej Góry przed Szwedami

Ostatni – czwarty – raz w czasie III wojny północnej Szwedzi pojawili się pod klasztorem we wrześniu 1709. Do Częstochowy wszedł korpus gen. Ernesta von Krassau maszerujący w kierunku Szczecina. Jednym z pułków szwedzkich dowodził płk. Wilhelm Burchard Müller von der Luhnen, syn generała Burcharda Müllera, który 54 lata wcześniej bezskutecznie oblegał klasztor w czasie pamiętnego najazdu w 1655. Szwedzi zażądali zapłacenia kontrybucji, lecz 12 września w obliczu nadciągających wojsk rosyjskich i saskich, wycofali się z Częstochowy.
Koronacja obrazu

Przez następne lata, do 1770 na Jasnej Górze nie było żadnych działań zbrojnych. W tym czasie miało miejsce bardzo ważne wydarzenie. Otóż decyzją papieża Klemensa XI z 1716 biskup chełmski Krzysztof Szembek dokonał 8 września 1717 koronacji jasnogórskiego obrazu, w której uczestniczyło około 200 tys. wiernych. Była to pierwsza na ziemiach polskich ustanowiona dekretem papieskim koronacja wizerunku Matki Bożej z Dzieciątkiem, dokonana poza Rzymem.

Oblężenie podczas konfederacji barskiej

Trudne chwile przeżyła Forteca w czasie konfederacji barskiej, kiedy trzykrotnie przebywali w niej konfederaci. Po raz pierwszy Ignacy Skarbek-Malczewski z 3 tysiącami konfederatów od 9 do 11 lutego 1769, a następnie podwładni Sulimirskiego i Dobrzuchowskiego od końca czerwca do końca sierpnia 1779[12]. Wreszcie Kazimierz Pułaski, który przebywał w jasnogórskiej twierdzy z podwładnymi od początku września 1770 do dnia jej kapitulacji. Ich pobyt sprowokował do ataku Rosjan, liczących na osaczenie konfederatów i bogate łupy, jakie zamierzali zdobyć na Jasnej Górze. Jedyny szturm jaki w decydującym oblężeniu przeprowadził dysponujący 3 tysiącami żołnierzy gen. Iwan Drewicz z 8 na 9 stycznia 1771, zakończył się niepowodzeniem. 1300 żołnierzy pod dowództwem Kazimierza Pułaskiego, zadając nieprzyjacielowi dotkliwe straty, sięgające kilkuset zabitych i rannych, zmusiło ich do odwrotu.

Następnie w 1772 Jasna Góra znowu stała się centralnym punktem obrony konfederatów. U stóp Klasztoru gromadzili się bowiem ci, którzy nie chcieli przyjąć warunków kapitulacji. Toczonym wówczas w Warszawie rokowaniom między królem a Rosjanami towarzyszyły szturmy Rosjan, którzy otoczyli Jasną Górę. Dążyli oni do zbrojnego zajęcia Sanktuarium przed zakończeniem rozmów w Warszawie. Obrony konfederatów nie przełamali, lecz (na mocy podpisanej kapitulacji przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego) wkroczyli na Jasną Górę 18 sierpnia 1772. Alojzy Fryderyk Brühl utworzył korpus inżynierów, który w 1783 częściowo przebudował twierdzę jasnogórską.

Zabór rosyjski 1815-1915

Kolejny raz Forteca została zdobyta 19 listopada 1806 przez Polaków pod dowództwem pułkowników Dechampsa i Miaskowskiego, dysponującymi jedynie 270 żołnierzami wraz z okolicznymi chłopami, którzy pomysłowym fortelem zmusili do kapitulacji batalion wojsk pruskich liczący 800 żołnierzy.

Jasna Góra stawiła też dzielny opór wojskom austriackim w wojnie 1809. Ostatnim oblężeniem w historii Jasnej Góry było oblężenie Twierdzy przez gen. Fabiana Sackena w kwietniu 1813. Po odcięciu wody do Klasztoru i uczynieniu wyłomu w murach oraz poczynieniu przez oblegających znacznych strat w Fortecy, dysponujący 1100 ludźmi płk Antoni Górski zmuszony był poddać Twierdzę na honorowych warunkach, po których okoliczni chłopi między 1 kwietnia a 15 lipca 1813 rozebrali jasnogórskie mury.

Okres pod rządami rosyjskimi, to czas nasilających się represji wobec klasztoru: ograniczano liczbę zakonników, zajęto dobra ziemskie, a sanktuarium było grabione. 24 października 1909 miała miejsce profanacja obrazu podczas której dokonano kradzieży klementyńskich koron i sukienki przez nieznanych sprawców. Przypuszcza się, że kradzież mogła być inspirowana przez agentów rosyjskich służb tzw. Ochrany. Wiele źródeł przypisuje sprawstwo o. Damazemu Macochowi OSPPE, skazanemu w głośnym piotrkowskim procesie o zabójstwo i kradzież pieniędzy na Jasnej Górze[16]. Kradzieży koron i sukienki mu jednak nigdy nie udowodniono, a przypuszczenia oparto na politycznych poszlakach, sugerujących m.in. ofiarowanie nowych koron przez cara Mikołaja II. Rok później, 22 maja 1910 odbyła się ponowna koronacja (rekoronacja) koronami, które zostały przesłane przez papieża św. Piusa X. Wraz z koronami obraz otrzymał nową sukienkę: koralową, ufundowaną przez włościan ze wsi Rembieszyce i Złotniki w kieleckim. I wojna światowa ominęła Jasną Górę, stanowiącą od 26 kwietnia 1915 do 4 listopada 1918 enklawę pod okupacją austro-węgierską. Komendantem wojskowym klasztoru był z nadania austriackiego kpt. Josef Klettlinger.

Okres pod rządami rosyjskimi to czas nasilających się represji wobec klasztoru: ograniczano liczbę zakonników, zajęto dobra ziemskie, a sanktuarium było grabione. W 1909 roku skradziono sukienkę Obrazu (znaną pod nazwą Łańcuszkowej – domniema się, że kradzieży dopuścili się stacjonujący na Jasnej Górze oficerowie carscy) i korony papieskie. Rok później, 22 maja 1910, odbyła się ponowna koronacja tzw. milenijnymi koronami, które zostały przesłane przez papieża Piusa X. Wraz z koronami obraz otrzymał nową sukienkę: Koralową, ufundowaną przez włościan ze wsi Rembieszyce i Złotniki w kieleckim. I wojna światowa ominęła Jasną Górę, stanowiącą od 26 kwietnia 1915 do 4 listopada 1918 enklawę pod okupacją austro-węgierską.

II Rzeczpospolita

Dwudziestolecie międzywojenne było okresem pewnych reform w samym klasztorze i odnowienia obrania NMP Królową Polski (1920). W tym roku papież Benedykt XV ustanowił na prośbę polskich biskupów święto Królowej Polski, obchodzone w dniu 3 maja.

II wojna światowa

W czasie II wojny światowej część pomieszczeń twierdzy były okupowane przez hitlerowskie wojska (od 3 września 1939 roku do 16 stycznia 1945), a sami zakonnicy byli kontrolowani. Ograniczono między innymi zbiorowe pielgrzymki. Samą ikonę w ołtarzu głównym zastąpiono kopią, a oryginał ukrywano na terenie klasztoru, między innymi był przymocowany pod blatem jednego z dwu stołów w Bibliotece Klasztornej. Jasna Góra w tym czasie stała się schronieniem dla partyzantów, a także Żydów. Był to także okres obrazy przez nazistów kultu i czci, jakim darzono Obraz i Matkę Boską Częstochowską.

Dwudziestolecie międzywojenne było okresem reform w klasztorze.

W pierwszych dniach II wojny światowej w polskiej prasie pojawiły się doniesienia jakoby Luftwaffe dokonało nalotu na klasztor. Informacje te okazały się jednak nieprawdziwe, prawdopodobnie zostały sfingowane przez samych Niemców. W czasie tej wojny część pomieszczeń twierdzy była okupowana przez niemieckie wojsko (od 3 września 1939 roku do 16 stycznia 1945), a sami zakonnicy byli kontrolowani. Ograniczono między innymi zbiorowe pielgrzymki. Samą ikonę w ołtarzu głównym zastąpiono kopią, a oryginał ukrywano na terenie klasztoru, między innymi był przymocowany pod blatem jednego z dwu stołów w Bibliotece Klasztornej. Jasna Góra w tym czasie stała się schronieniem dla partyzantów, a także Żydów. Ponadto Niemcy usiłowali wykorzystać to miejsce na swoją propagandę, chcąc zjednać sobie Polaków. Jasną Górę dwa razy odwiedził gubernator Hans Frank. W styczniu 1945 Niemcy podjęli próbę spalenia klasztoru, zakończoną niepowodzeniem dzięki szybkiej ofensywie Armii Czerwonej.

PRL

26 sierpnia 1956 przy udziale około miliona wiernych złożono Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego, zredagowane przez uwięzionego prymasa Stefana Wyszyńskiego oraz modlono się o jego uwolnienie. 3 maja 1966 odbyły się centralne uroczystości religijne millenium chrztu Polski.

III Rzeczpospolita

W 2005 obchodzono 350-lecie obrony Jasnej Góry. Z tego powodu zorganizowano m.in.:

3 maja widowisko batalistyczne w wykonaniu Bractw Kurkowych Rzeczypospolitej Polskiej;
11 września koncert-przedstawienie Częstochowska Victoria przy współudziale Telewizji Polskiej, w którym wystąpili m.in.: Krystyna Feldman, Anna Seniuk, Daniel Olbrychski, Maciej Kozłowski, Paweł Kukiz, Natalia Kukulska, Arka Noego, aktorzy Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie.

Wizyty papieskie

Benedykt XVI na Jasnej Górze w 2006

Sanktuarium na Jasnej Górze odwiedziło dotychczas trzech papieży: św. Jan Paweł II (sześciokrotnie), Benedykt XVI i Franciszek, m.in. ofiarując swoje dary. Warto dodać, że poza pielgrzymkami, św. Jan Paweł II ofiarował jeszcze inne dary, w tym m.in. Złote serce (22 czerwca 1982) i Korony do Obrazu jasnogórskiego (poświęcone 1 kwietnia 2005, a ofiarowane 3 maja 2005)

Szwedzi odstępują od oblężenia Jasnej Góry

W nocy z 26 na 27 grudnia 1655 roku Szwedzi odstąpili od oblężenia Jasnej Góry, które trwało przez 40 dni. Oblężenie klasztoru paulinów na Jasnej Górze miało miejsce podczas potopu szwedzkiego.

Na czele klasztoru jasnogórskiego stał wówczas Augustyn Kordecki, który 7 listopada. postanowił uznać władzę Karola Gustawa, tym samym otrzymując od władcy szwedzkiego list żelazny z zapewnieniem nietykalności twierdzy. Nieufny zakonnik, postanowił jednak wywozić drogocenne zbiory m. in. Jasnogórski Cudowny obraz Najświętszej Maryi Panny, który wywieziono do zamku w Lublińcu. Decyzja okazała się słuszna, ponieważ wróg nie uszanował danego słowa i już 18 listopada próbował wtargnąć do klasztoru. Nie wpuszczenie go do środka przez zakonników rozpoczęło oblężenie i walkę o zatrzymanie tak ważnego miejsca.

Zakonnicy wyposażyli się w muszkiety, mieli na swoich usługach także załogę składającą się ze 160 żołnierzy. Jasna Góra była ówcześnie dość silną twierdzą o fortyfikacjach bastionowych. Siły wroga były jednak 10-krotnie wyższe, dodatkowo Szwedzi wzmacniali swoje wojsko i wyposażenie militarne. Wysyłali również żądania kapitulacji, które ksiądz Kordecki odrzucał. Nieprzyjaciel pomimo licznych bombardowań nie mógł zdobyć Jasnej Góry. Przebieg oblężenia wykazał wyższość artylerii klasztornej nad artylerią oblegającego twierdzę korpusu szwedzkiego. Ostatecznie Szwedzi wysłali list z żądaniem zapłaty za wycofanie swoich wojsk, na który również otrzymali odmowną odpowiedź.

Niedopuszczenie do przejęcia Jasnej Góry przez Szwedów było wydarzeniem symbolicznym, które dawało nadzieję na kolejne zwycięstwa. Triumf obrony klasztoru był uważany za punkt kulminacyjny podczas potopu szwedzkiego, pobudzający duch oporu wśród Polaków.
Anna Łappo

CUDOWNY OBRAZ MATKI BOŻEJ JASNOGÓRSKIEJ
Kiedy powstał obraz na Jasnej Górze?

Znaleziony obraz

Mikołaja z Wilkowiecka OSPPE, obraz Matki Bożej został złożony na Jasnej Górze w dwa lata po fundacji klasztoru, czyli w 1384. Jako datę bardziej szczegółową można przyjąć 31 sierpnia 1384 podaną przez Petrusa Risiniusa w dziele (łac.

Największym skarbem Jasnej Góry jest Cudowny Wizerunek Matki Bożej. Dzięki niemu Jasna Góra stała się w XV w. jednym z największych sanktuariów maryjnych w Polsce. Faktu, dlaczego tak się stało, nie wyjaśnia ani legenda, która przypisuje autorstwo ikony św. Łukaszowi Ewangeliście, ani protekcja królewskiej pary – Jadwigi i Władysława Jagiełły. Przyczyna niezwykłości tego miejsca musi być głębsza, ale należy podkreślić, że na Jasnej Górze nigdy nie odnotowano żadnych objawień maryjnych, jak to miało miejsce w innych sanktuariach. Siłą i tajemnicą, które do stóp Pani Jasnogórskiej przyciągają pielgrzymów, jest Jej Cudowny Obraz. Bez niego Jasna Góra byłaby tylko zbiorem budynków, pamiątek i dzieł sztuki, być może pięknym i bogatym, lecz martwym muzeum.

 

Najstarszy opis wizerunku Matki Bożej podaje Jan Długosz w Liber Beneficiorum: „Obraz Maryi Najchwalebniejszej i Najdostojniejszej Dziewicy i Pani, Królowej świata i Królowej naszej (…) wykonany dziwnym i rzadkim sposobem malowania (…) o przeładnym wyrazie twarzy, która spoglądających przenika szczególną pobożnością – jakbyś na żywą patrzył”. Malowidło zalicza się do typu przedstawień określanego mianem Hodegetrii. Nazwa ta oznacza „Tę, która prowadzi”. Ukazuje Maryję jako Matkę Boga, ale też Matkę każdego człowieka.

 

O początkach Obrazu i jego dziejach do 1382 r., nie posiadamy pewnych i ściśle historycznych wiadomości – jedynie tradycję i różne pobożne podania. Według tradycji, Obraz Jasnogórskiej Pani miał malować św. Łukasz Ewangelista jeszcze za życia Najświętszej Panienki. Ta sama tradycja podaje nawet, że Obraz jest malowany na płycie stołu używanego przez świętą Rodzinę w Nazarecie.

W IV wieku św. Helena, matka cesarza Konstantyna Wielkiego, miała przywieźć ze sobą ten Obraz do Konstantynopola. Tam doznawał on wielkiej czci i był pomocą w chwilach zwłaszcza wielkich nieszczęść jak zaraźliwe choroby, epidemie itp. Około wieku IX czy X Obraz powędrował na północ, gdzie ostatecznie na stałe spoczął w zamku Bełzkim, na północny wschód od Lwowa, na Rusi Czerwonej.

W roku 1382 Władysław, książę Opola, w imieniu króla Ludwika Węgierskiego sprawował rządy na Rusi. Książę chcąc zabezpieczyć Obraz przed ewentualnym zbezczeszczeniem ze strony pogańskich Tatarów (raz podczas oblegania zamku Bełzkiego strzała tatarska wpadając przez okno kaplicy ugodzić miała w szyję Matki Bożej), postanowił przewieźć Obraz do Opola na Śląsk. Kiedy w drodze zatrzymał się na krótki odpoczynek w Częstochowie u podnóża, kościółka na Jasnej Górze, Matka Boża miała mu dać poznać Swą wolę, iż chce tutaj właśnie pozostać. Opolczyk pozostawił więc Obraz na Jasnej Górze, oddając go pod opiekę białym Ojcom Paulinom, sprowadzonym z Węgier w 1382 roku.

 

 

Okruchy z dziejów Cudownego Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej

Obraz namalowany jest na trzech deskach lipowych o łącznych wymiarach: wysokość 121,8 cm, szerokość 81,3 cm, maksymalna grubość 3,5 cm. Przedstawia Najświętszą Maryję Pannę w postawie stojącej, w półpostaci z Dzieciątkiem Jezus na ręku. Maryja jest zwrócona do wiernych, a twarz Dzieciątka – w kierunku pielgrzyma, choć nie zatrzymuje na nim wzroku. Obydwa oblicza łączy wyraz zamyślenia, jakby pewnej nieobecności, i powagi. Prawy policzek Matki Bożej znaczą dwie równolegle biegnące rysy, przecięte trzecią na linii nosa. Na szyi widać sześć cięć, z których dwa są widoczne dość wyraźnie, zaś pozostałe cztery – słabiej. Dzieciątko, przyodziane w sukienkę koloru karminowego, spoczywa na lewym ramieniu Maryi; w lewej ręce trzyma księgę, prawą zaś unosi ku górze w charakterystycznym geście nauczyciela, władcy lub błogosławieństwa. Prawa ręka Maryi spoczywa na piersi, wskazując na Jezusa, jedynego Zbawiciela świata. Niebieskogranatowa suknia i tego samego koloru maforion Matki Bożej ozdobione są złocistymi liliami andegaweńskimi. Nad czołem Dziewicy malarz umieścił sześcioramienną gwiazdę. Wizerunek Matki Bożej jest namalowany na tle koloru niebiesko- zielonego, który przechodzi w odcień morskiej fali. Dominującym elementem ikony są złocone nimby wokół głów Maryi i Jezusa – symbol Boga Ojca, które zlewają się w jedną kompozycję, stanowiąc charakterystyczny detal, kontrastujący z ciemną karnacją twarzy świętych postaci. Stąd niekiedy Matka Boża bywa nazywana „Czarną Madonną”.

W roku 1430 na Jasnej Górze zrabowano kosztowne wota z kaplicy, jak również uszkodzono Cudowny Obraz. Po odarciu z kosztowności Obraz został pocięty szablą i połamany. Odnaleziono go, według tradycji, w miejscu, gdzie dziś stoi kościół św. Barbary z cudownym źródełkiem, niedaleko Jasnej Góry. Ojcowie Paulini przywieźli zniszczony Obraz do Krakowa, na dwór króla Władysława Jagiełły, który wraz z małżonką swą, św. Jadwigą, jest fundatorem najstarszej części kaplicy Matki Bożej na Jasnej Górze.

Sprawą odrestaurowania Obrazu zajął się sam Król Władysław Jagiełło. Liczne były trudności związane z techniką malarską Obrazu Jasnogórskiego. Był on prawdopodobnie tak zniszczony, że zdecydowano na dotychczasową, uznaną za relikwię deskę nałożyć nowe płótna i przemalować wizerunek, według rysunku widocznego na starych zniszczonych płótnach, których kawałki pozostawiono pod płótnami nowymi. Trwałym śladem zniszczenia Obrazu w roku 1430 są blizny na Twarzy Matki Bożej.

Charakterystyczną cechą, po której każdy rozpozna Obraz Jasnogórski, są blizny na twarzy Matki Bożej. Obraz Jasnogórski nosi na sobie znamiona ran i bólu. Ran tych, cięć na Obrazie jest wiele (na szyi, na twarzy i dwie pod prawym okiem). Jakby chciała powiedzieć nam Matka Boża, że jest Matką i Królową umęczonego i udręczonego przez wieki Narodu. Jak siedem mieczów boleści przebiło Jej serce pod Krzyżem, tak teraz znaki bolesnych ran nosi na swym Jasnogórskim Obliczu.

Po lewej stronie wizerunku umieszczone są insygnia Matki Bożej Królowej Polski berło i jabłko, wykonane w 1926 r. z fundacji kobiet polskich przez warszawską firmę „Bracia Łopieńscy”. Po prawej stronie obrazu znajdują się: Złota Róża i złote wotum w kształcie serca z na­pisem „TOTUS TUUS” – przekazane przez Ojca Świętego Jana Pawła II w 1979 i 1982 r.

Niezwykłym i wstrząsającym wotum pozostawionym przez św. Papieża Jana Pawła II, obecnie eksponowanym w specjalnej kasecie na ołtarzu Matki Bożej, jest pas jego sutanny, przestrzelony i zakrwawiony w czasie zamachu na Placu św. Piotra 13 maja 1981 r.

Obraz Matki Bożej zakrywa srebrna zasuwa z 1723 r. z alegoryczną kompozycją odnoszącą się do Niepokalanego Po­częcia NMP. Zasuwę otacza bordiura z 1763 r., będąca fundacją rodziny Działyńskich.

Jasnogórski obraz od początku zasłynął cudami, które rozsławiły częstochowskie sanktuarium maryjne i sprawiły, że na Jasną Górę zaczęli przybywać pielgrzymi z całej Polski, a w następnych stuleciach z odleglejszych krajów Europy. Zmarły w 1480 r. Jan Długosz pisał: „Z całej Polski i krajów sąsiednich, mianowicie: Śląska, Moraw, Prus i Węgier, na uroczystość Maryi Świętej – której rzadki i nabożny obraz w tym miejscu się znajduje – zbiegał się lud pobożny dla zdumiewających cudów, jakie za przyczyną naszej Pani i Orędowniczki tu się dokonały”. Znakiem wiary pielgrzymów były liczne wota ofiarowywane Matce Bożej, których wartość i dziś należy określać przede wszystkim wartością intencji, w jakiej były składane, czystej i wzniosłej, a nie ich kosztownością czy osobą ofiarodawcy.

Related Posts:

  • Zabytki
    Zabytki
  • Muzea
    Muzea
  • Wycieczka z Julkiem Sętowskim: Dendrologiczne dzieje Alei - historia drzew - 24.05.2017
    Wycieczka z Julkiem Sętowskim: Dendrologiczne dzieje Alei -…
  • Jasna Góra msze święte
    Jasna Góra msze święte
  • Galerie sztuki
    Galerie sztuki
  • Banki Częstochowa 2
    Banki Częstochowa 2
Share FacebookTwitterPinterestEmail

Szukaj:

Imprezy, wydarzenia:

  • Juwenalia 2022 Częstochowa – 19-21 maja
  • Promocja książki Antoniego “Ziuta” Gralaka pt. “Pomiędzy” – Koncert 100nka/Gralak
  • XXV Marszobieg Olsztyński
  • Mstowską Noc Świętojańską 2022
  • Warsztaty Street Photo pod kierunkiem Kamila Pawlika
  • Legiony w DKF Rumcajs – 16 maja
  • Matura 2022 – dokładne terminy od 9 do 13 maja 2022 roku
  • KONCERT GREGORIAN GRACE W CZĘSTOCHOWIE! 13 maja br.
  • Wernisaż wystawy Joanny Sidorowicz – Gaude Mater – 13 maja
  • Noc Muzeów 2022 w Muzeum Krakowa – 13 maja
  • Teatr im. Adama Mickiewicza przedstawia
  • 8 maja na scenie teatru premiera projektu słowno-muzycznego pt. “LISTY NIOSĄCE MIŁOŚĆ”
  • Włókniarz Częstochowa – Betard Sparta Wrocław – 1 maja
  • KABARET CZESUAF w Radomsku – 20 maja
  • Raków ponownie zawalczy o Puchar Polski

Polecamy strony

  • Fertiggaragen aus Polen
  • Lemezgarázsok
  • Odzież medyczna, komplety medyczne
  • Oklejanie samochodów Katowice
  • Wózki dziecięce Katowice

Follow Me

Follow Me
  • Facebook
  • Instagram
  • Pinterest
  • Email

@2019 - All Right Reserved. CzestochowaOnline.pl, SEO: Pozycjonowanie stron MIG hosting Designed and Developed by PenciDesign

Częstochowa Online
  • Home
  • Rozkłady jazdy MPK
  • Telefony
    • Banki w Częstochowie
    • Bankomaty w Częstochowie
    • Kursy językowe
    • Sądy Kancelarie adwokackie
    • Adwokaci Częstochowa
  • Darmowe książki pdf
    • Promocje książek
    • Kursy programowania
  • Dzieci
  • Kultura
    • Kina
    • Galerie sztuki
    • Kursy Częstochowa
  • Turystyka
    • Biura podróży
    • Zabytki
  • Kontakt
    • Polityka prywatności

We use cookies to provide you with the best browsing experience, personalise content of our site, analyse its traffic and show you relevant ads. See our privacy policy for more information

Powered by Full Picture PRO

Statistics

I want to help you make this site better so I will provide you with anonymous data about my use of this site.

Personalisation

I want to have the best experience on this site so I agree to saving my choices, recommending things I may like and modifying the site to my liking

Marketing

I want to see ads with your offers, coupons and exclusive deals rather than random ads from other advertisers.

Powered by Full Picture PRO