Potocznie mówi się, że dobrze jest znać swojego wroga – szczególnie, gdy jest on niewidoczny gołym okiem i z pozoru niegroźny. W walce z rotawirusami nie ma żartów – występują one powszechnie na całym świecie i są wysoce zakaźne^1,2. Badanie* przeprowadzone w ostatnim czasie przez Millward Brown pokazuje, że coraz więcej matek i kobiet w ciąży ma świadomość tego jak przebiega zakażenie powodowane przez rotawirusy³. Nie każdy jednak wie, jak skutecznie się przed nim obronić.

Świadomość wśród mam rośnie?

Coraz więcej matek i kobiet w ciąży zna przebieg zakażenia rotawirusowego³. Jak wykazują wyniki analizy* przeprowadzonej przez Millward Brown³ w grupie 309 kobiet, w 2008 roku tylko 28 proc. kobiet słyszało o zakażeniu rotawirusowym; dla porównania, w 2015 roku liczba ta wzrosła do 50 proc. Ponad połowa (52 proc.) badanych mam, które wiedzą czym są rotawirusy i jak objawia się zakażenie, uważa je za bardzo uciążliwe.³ W analizie* porównano też, jak matki postrzegają zakażenia powodowane przez rotawirusy na tle innych zakażeń – okazuje się, że 43 proc. respondentek uważa rotawirusy za bardzo ważne zagrożenie dla zdrowia ich dziecka. Mimo znacznego wzrostu świadomości wśród matek, część z nich wciąż nie zdaje sobie sprawy z konsekwencji wypływających z zakażenia rotawirusowego oraz możliwościach profilaktyki, dlatego warto edukować o tym, czym są rotawirusy i jak można się przed nimi ochronić³.

Wymioty, biegunka, wysoka gorączka

Gwałtowne, intensywne wymioty, wodnista biegunka i wysoka gorączka to najczęstsze objawy towarzyszące chorobie wywołanej przez rotawirusy². Objawy te zwykle utrzymują się od 3 do 8 dni⁴. W przebiegu zakażenia rotawirusowego może dojść do odwodnienia, szczególnie dotkliwego w przypadku niemowląt i małych dzieci⁴. Są to jednak objawy niespecyficzne, które mogą pojawić się również w przypadku innych chorób, dlatego jeśli zaobserwujemy je u naszego dziecka, powinniśmy pilnie skonsultować się ze specjalistą⁵. Infekcje rotawirusowe najciężej przechodzą maluchy do 2. roku życia, co może być przyczyną hospitalizacji¹ – przebieg zakażenia jest nieprzewidywalny, a małe dzieci szybciej niż starsze ulegają odwodnieniu ^1,2.

Rotawirus jest wysoce zakaźny

Mimo wielu zaleceń i środków ostrożności, nie jest łatwo uniknąć zakażenia rotawirusowego⁶. Ten podstępny wirus jest wysoce zakaźny, trudno go usunąć zwykłymi środkami dezynfekującymi, a jego przeżywalność na skórze i powierzchniach różnych przedmiotów jest wysoka^1,2. O tym, jak bardzo jest odporny, może świadczyć jego przeżywalność: rotawirus może przetrwać około 4 godziny na dłoniach, na innych częściach ciała przez kilka dni, a na suchych gładkich powierzchniach (np. zabawkach) nawet do 10 dni⁷. Stąd też, choć bardzo ważna jest prawidłowa ochrona dzieci i zapewnienie dobrych warunków sanitarno-higienicznych², to nawet  stosowanie podstawowych zasad higieny może nie wystarczyć, by ochronić dziecko przed zakażeniem¹. Doświadczenia szpitalne pokazują, że nawet przebywanie w izolatce (pojedynczej sali z podwójnymi drzwiami i węzłem sanitarnym) może całkowicie nie chronić przed szpitalnym zakażeniem¹.

Szczepienia – najskuteczniejsza forma profilaktyki²

Szczepienia ochronne są nie tylko skuteczną metodą profilaktyki, ale posiadają również wysoki profil bezpieczeństwa^8,9. Takie szczepienia przebiegają bezboleśnie: podaje się je drogą doustną dzieciom od ukończenia 6. do 24./32. tygodnia życia (w zależności od producenta)^8,9. W Polsce szczepienia przeciwko rotawirusom należą do szczepień zalecanych, niefinansowanych ze środków znajdujących się w budżecie Ministerstwa Zdrowia¹⁰. Cały cykl szczepienia obejmuje 2 lub 3 dawki, w zależności od producenta^8,9.

Nie warto lekceważyć objawów zakażenia rotawirusowego

Jak pokazała analiza* przeprowadzona przez Millward Brown, w roku 2015 30 proc. badanych  mam zaszczepiło swoje dzieci przeciwko rotawirusom³. Specjaliści podkreślają, że nie powinniśmy lekceważyć choroby rotawirusowej: infekcja może wprawdzie ograniczyć się jedynie do krótkotrwałej i niezbyt dokuczliwej biegunki, ale w skrajnych przypadkach może spowodować ciężkie powikłania np. poważne odwodnienie i zaburzenia gospodarki elektrolitowej wymagające leczenia szpitalnego^2,5,11. Warto pamiętać o szczepieniu niemowląt – ma to istotny wpływ nie tylko na częstotliwość hospitalizacji dzieci, ale także dorosłych¹².